โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer Disease)โรคอัลไซเมอร์เป็นยังไง โรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer’s disease) เป็นเยี่ยมในโรคสมองเสื่อมที่พบบ่อยที่สุด โรคนี้ศึกษาและทำการค้นพบหนแรกโดยจิตแพทย์ชาวเยอรมันชื่อ Alois Alzheimer ในปี พ.ศ. 2499 ซึ่งมีต้นเหตุจากการเสียชีวิตของเซลล์สมอง ทำให้แนวทางการทำงานของสมองเสื่อมลง กระทั่งส่งผลเสียต่อกิจวัตรที่ทำเป็นประจำของคนเจ็บ ในช่วง 8 -10 ปี ภายหลังเริ่มมีอาการและไม่ได้รับการรักษาผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์จะมีอาการโรคสมองเสื่อมรุนแรงเพิ่มขึ้น
โดยโรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer,s disease, AD) นี้มีรูปทรงคิดเป็นปริมาณร้อยละ 50 ของผู้เจ็บป่วยภาวะสมองทั้งหมด จะมีลักษณะอาการหลงลืม โดยจะลืมเรื่องที่พึ่งจะเกิดขึ้นใหม่ๆในชีวิตประจำวัน ดังเช่น ลืมว่าวันนี้ทานอาหารรุ่งเช้าหรือยัง ลืมว่าเคยพบคนใดกันในวันนี้ ถูกใจพูดซ้ำ ถามคำถามซ้ำ ปัญญาความฉลาดหลักแหลมต่ำลง ทักษะต่างๆเริ่มสูญเสียไป การดำเนินของโรคจะค่อยๆเป็น ค่อยๆไป และก็ย่ำแย่ลงไปเรื่อยๆซึ่งเป็นโรคที่ไม่อาจจะรักษาให้หายขาดได้
ในปี ค.ศ.2007 มีการกล่าวว่าอเมริการมีผู้เจ็บป่วยเป็นโรคอัลไซเมอร์ (Alzheimer,s disease, AD) มากถึง 5 ล้านคน รวมทั้งจะมากขึ้นเรื่อยๆเป็น 16 ล้านคน ในอีก 40 ปีด้านหน้า ในประเทศทางแถบซีกโลกตะวันตก พบว่าโรคอัลไซเมอร์จะเกิดกับคนสูงอายุเป็นส่วนมาก โดยอัตราเสี่ยงต่อการเป็นโรคมากขึ้นตามอายุ จากบุคคลที่มีอายุ 60-64 ปี มีอัตราเสี่ยงประมาณ 1-3% บุคคลที่มีอายุมากยิ่งกว่า 65 ปี มีอัตราเสี่ยง 6-8% รวมทั้งเพิ่มขึ้นเป็น 30-40% ในบุคคลที่อายุมากกว่า 85 ปี
สิ่งที่ทำให้เกิด
โรคอัลไซเมอร์ มูลเหตุแล้วก็การดำเนินโรคของโรคอัลไซเมอร์ยังไม่เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วนักในปัจจุบัน งานศึกษาเรียนรู้และค้นคว้าและทำการวิจัยบ่งชี้ว่าโรคนี้มีความข้องเกี่ยวกับองค์ประกอบเหมือนคราบในสมองที่เรียกว่า พลาก (plaque) และแทงเกิล (tangle) รวมทั้งความแตกต่างจากปกติที่ส่งผลโดยตรงต่อสมอง ซึ่งเป็นศูนย์การสื่อสารที่น่าประหลาดสำหรับเพื่อการควบคุมความรู้สึก และก็การตอบสนอง การสื่อสารที่สำคัญต่างๆในร่างกายจะถูกส่งผ่านสมอง โดยมีสารเคมีที่เรียกว่า สารสื่อประสาท (NEURO-TRANMITTER) เป็นตัวสื่อสาร สารนี้จะช่วยนำคำบัญชาจากสมองไปยังอวัยวะวัตถุประสงค์เพื่อให้เกิดการดำเนินงานขึ้น สำหรับสารสื่อประสาทที่มีความหมายอย่าง ยิ่งต่อความจำของคนเป็น สารอะเซติลโคลีน (Acetylcholine) ซึ่งนักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าสารนี้ช่วยทำให้มนุษย์มีความเข้าใจในการจำ และถ้าในสมองมีสารนี้ลดลงมากจะก่อให้เซลล์สมองมีปัญหาสำหรับในการติดต่อสื่อสาร รวมทั้งพบว่าคนเจ็บโรคอัลไซเมอร์มีระดับของสารอะเซติลโคลีนน้อยลงเป็นอย่างมาก ซึ่งมั่นใจว่าเป็นเหตุทำให้ความสามารถในการจำและก็การใช้เหตุผลของคนป่วยลดน้อยลงตามไปด้วย แล้วก็ยังมีสาเหตุอื่นๆอีกยกตัวอย่างเช่น ผู้เจ็บป่วยประมาณ 7% เป็นผลมาจากกรรมพันธุ์ รวมทั้งสามารถถ่ายทอดสู่ลูกหลานได้ ตำแหน่งความผิดปกติบนโครโมโซมที่เจอเด่นชัดแล้วว่ากระตุ้นให้เกิด
โรคอัลไซเมอร์อยู่บนโครโมโซมคู่ที่ 21, 14, 1, รวมทั้ง 19 ผู้ที่มีความผิดธรรมดาของกรรมพันธุ์กลุ่มนี้ จะป่วยเป็นโรคอัลไซเมอร์ที่อายุน้อยกว่าไม่ได้มีความผิดปกติทางพันธุกรรม ยิ่งกว่านั้นพบว่าในผู้ป่วยโรคกรุ๊ปอาการดาวน์ (Down’s syndrome) ซึ่งมีความผิดปกติเป็นมีสารพันธุบาปของโครโมโซมแท่งที่ 21 เกินมา แม้มีชีวิตอยู่เกิน 40 ปี จะมีอาการป่วยด้วยโรคอัลไซเมอร์ในที่สุด
ลักษณะโรคอัลไซเมอร์ในระยะก่อนสมองเสื่อม (Predementia) อาการแรกสุดมักจะเข้าใจผิดว่าเกิดขึ้นเองจากความชรา หรือมีต้นเหตุจากสภาวะเครียด ความผิดพลาดที่เห็นได้ชัดเป็นการสูญเสียความทรงจำ คืออุตสาหะจำข้อมูลที่เรียนรู้เมื่อเร็วๆนี้ไม่ได้และไม่สามารถรับข้อมูลใหม่ๆได้ ในระยะก่อนออกอาการทางสถานพยาบาลนี้บางทีอาจเรียกอีกอย่างว่า ความบกพร่องทางการรู้นิดหน่อย (mild cognitive impairment)
สมองเสื่อมช่วงแรก (Early dementia) อาการเริ่มต้นมักเป็นการลืมเรื่องราวที่เพิ่มเกิดขึ้นใหม่ๆไม่นาน ในตอนที่ความจำเรื่องเก่าๆในอดีตจะยังดีอยู่ ผู้ป่วยบางทีอาจถามซ้ำเรื่องที่เพิ่มบอกไปหรือพูดย้ำเรื่องที่พึ่งจะเล่าให้ฟัง นอกจากยังอาจมีอาการอื่นๆได้แก่ วางของแล้วลืม ทำอะไรที่เคยทำประจำไม่ได้ งงงันเรื่อง วัน เวลา สถานที่ นึกคำบอกเล่าไม่ค่อยออกหรือใช้คำไม่ถูกๆแทน มีอารมณ์ พฤติกรรมและบุคลิกลักษณะที่เปลี่ยนแปลงไปจากเดิม การตัดสินใจแย่ลง ไม่อาจจะมีความคิดเริ่มใหม่ๆได้ อาการต่างๆเหล่านี้จะค่อยเริ่มเปลี่ยน กระทั่งทำให้เกิดปัญหาต่อการทำงานรวมทั้งกิจวัตรที่ทำทุกๆวัน
สมองเสื่อมระยะปานกลาง (Moderate dementia) เมื่อลักษณะของโรคเริ่มพัฒนาถึงขนาดต่อมา คนเจ็บจะยิ่งมีปัญหาด้านความทรงจำ ผู้เจ็บป่วยมักจะต้องได้รับความช่วยเหลือเกื้อกูลสำหรับเพื่อการใช้ชีวิตประจำวัน เป็นต้นว่า การรับประทานอาหาร การอาบน้ำแต่งตัว และการเข้าห้องสุขาทำธุระส่วนตัว โดยอาการที่แสดงมากขึ้นอาจมีดังนี้
การจำชื่อของคนรู้จักกลายเป็นเรื่องยากมากเพิ่มขึ้นทุกที เพียรพยายามคิดชื่อเพื่อนฝูงรวมทั้งครอบครัวแต่นึกไม่ออก
เกิดภาวะงงงวยรวมทั้งสูญเสียการรับทราบด้านสถานที่ เวลา แล้วก็บุคคล ดังเช่นว่า หลงทาง หรือเดินไปเรื่อยเปื่อยโดยไม่รู้เรื่องวันเวลา
กระบวนการทำกิจวัตรที่ทำเป็นประจำทุกวันที่มีหลายขั้นตอนแปลงเป็นเรื่องยากขึ้น เช่น การแต่งตัว
มีความประพฤติหมกมุ่น ทำอะไรซ้ำๆหรือหุนหันพลันแล่น
ไม่สามารถที่จะศึกษาของใหม่ๆมีปัญหาสำหรับในการต่อกรกับเหตุการณ์ที่ไม่คุ้นเคย
มีอาการหลงทาง เชื่อในเรื่องที่ไม่เป็นความจริงอย่างสนิทใจ รวมทั้งอาจรู้สึกระแวงหรือสงสัยในเพศผู้ดูแลหรือครอบครัวของตนเอง
มีปัญหาเกี่ยวกับการพูดหรือการใช้ภาษาติดต่อสื่อสาร
มีปัญหาด้านการนอน
เกิดการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ อย่างเช่น อารมณ์ไม่คงเดิม แปรปรวนบ่อย มีภาวการณ์ซึมเซา หรือไม่สบายใจ หงุดหงิด กระวนกระวายใจเพิ่มขึ้นเรื่อย
ดำเนินการที่ต้องใช้การกะระยะได้ทุกข์ยากลำบาก
มีลักษณะจิตหลอน
สมองเสื่อมระยะในที่สุด (Advanced dementioa) ระยะที่ลักษณะโรคร้ายแรงขึ้นอย่างยิ่งกระทั่งนำความเศร้าเสียใจและไม่สบายใจมาให้บุคคลใกล้ชิด ในตอนนี้ผู้เจ็บป่วยอาจจำเป็นต้องได้รับการดูแลและก็ให้ความให้การช่วยเหลือตลอด ไม่ว่าจะเป็นการทานอาหาร การเคลื่อนไหว หรือการเข้าส้วม
อาการหลงผิดหรือจิตหลอนที่เป็นๆหายๆกลับยิ่งห่วยแตกลงเรื่อย
คนไข้อาจก่อกวน เรียกร้องความพอใจ และไม่ไว้ใจผู้คนรอบข้าง
กลืนและกินอาหารทุกข์ยากลำบาก
เปลี่ยนแปลงอิริยาบถหรือขยับเขยื้อนตนเองทุกข์ยากลำบาก จำต้องได้รับการช่วยเหลือ
น้ำหนักน้อยลงมาก แม้จะกินอาหารมากหรือพากเพียรเพิ่มน้ำหนักและตาม
มีอาการชัก
กลั้นเยี่ยวหรืออุจจาระไม่อยู่
ค่อยๆสูญเสียความรู้ความเข้าใจสำหรับในการกล่าวลงไปทีละน้อยๆจนกระทั่งไม่อาจจะติดต่อสื่อสารได้
มีปัญหาด้านความทรงจำในระยะสั้นรวมทั้งระยะยาวอย่างร้ายแรง
สิ่งที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงที่ทำให้เกิดโรคอัลไซเมอร์
อายุ โดยภาวการณ์เสี่ยงจะเยอะขึ้น เมื่อมีอายุเพิ่มขึ้นเรื่อยๆโดยช่วงอายุระหว่าง 65-74 ปี พบว่าจะมีอัตราเสี่ยงโดยเฉลี่ย 3% ช่วงอายุระหว่าง 75-84 ปี พบว่ามีอัตราเสี่ยงสูงมากขึ้นเป็น 19%
กรรมพันธุ์ แล้วก็ กรุ๊ปอาการ Down Syndrome จากการเล่าเรียนพบว่าในฝาแฝดถึงแม้ หากฝาแฝดคนหนึ่งป่วยเป็นโรคอัลไซเมอร์แล้ว ฝาแฝดอีกคนหนึ่งจะมีภาวะความเสี่ยงสูงถึง 40-50% แล้วก็ยิ่งกว่านั้นถ้าหากว่ามีพี่น้องในครอบครัวมีอาการป่วยด้วยโรคอัลไซเมอร์ พบว่าก็จะช่องทางเสี่ยงในการเป็นเพิ่มสูงขึ้น ในเรื่องกรรมพันธุ์พบว่ามีการเปลี่ยนของยีนรวมทั้งในคนที่เป็น Down Syndrome ถ้าเกิดแก่ยืนถึง 40-50 ปี จะพบว่ามีภาวะโรคสมองเสื่อมเกิดขึ้นได้
สาเหตุทางสิ่งแวดล้อม ถึงแม้ว่ายีนจะเป็นเหตุที่บอกถึงอัลไซเมอร์ในคู่แฝดแท้ แม้กระนั้นอย่างไรก็ดีสภาพแวดล้อมก็น่าจะเป็นอีกต้นสายปลายเหตุหนึ่งที่เสี่ยงที่จะทำให้เกิดโรคอัลไซเมอร์ เพราะเหตุว่าพบว่าแฝดนั้นอาจได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรคอัลไซเมอร์แตกต่างกันถึง 15 ปี และคนวัยชราชาวญี่ปุ่นที่อาศัยอยู่ในฮาวายจะมีอัตราการเป็นอัลไซเมอร์สูงกว่าคนแก่ที่อาศัยอยู่ในญี่ปุ่น
การตรวจพบโปรตีนในยีนที่อยู่ในโครโมโซมคู่ที่ 19 ผลจากหายๆการศึกษาค้นคว้าวิจัยกล่าวว่า apolipoprotein E4 (APOE4) จะเพิ่มสภาวะการเสี่ยงต่อการเป็นโรคอัลไซเมอร์
การใช้ยาต้านทานการอักเสบที่ไม่ใช้สเตียรอยด์อย่างไม่บ่อยนัก จากการเรียนพบว่าผู้ที่ใช้ยาในกลุ่ม NSAIDS บ่อยๆ เป็นระยะเวลาอย่างน้อย 2 ปี มีอัตราเสี่ยงลดลงถึง 30-60% ที่จะเป็นอัลไซเมอร์ งานศึกษาเรียนรู้วิจัยอีกขั้นหนึ่งกล่าวว่าหลังจากใช้ NSAIDS มากขึ้นพบว่า ภาวะการเปลี่ยนแปลงทางจิตแล้วก็อารมณ์น้อยลง
การใช้ไหมได้ใช้ฮอร์โมนเอสโตรเจน ระยะสั้นในวัยหมดระดูจากหลายๆกรณีการศึกษาทำการค้นคว้าและวิจัย พบว่าหญิงในวัยหมดระดูที่ได้รับฮอร์โมนชดเชยสามารถคุ้มครองป้องกันหรือ ชะลอโรคอัลไซเมอร์ได้ โดยเหตุนั้นฮอร์โมนเอสโตรเจนอาจมีผลต่อการช่วยรักษาโรคนี้ได้
สภาวะขาดสารอาหารที่มีแอนตี้ออกซิแดนท์เป็นที่ชื่อกันว่า โมเลกุลออกซิเจน ภายในร่างกาย หรือ เรียกว่า Free radicles เป็นต้นต่อของการเกิดมะเร็งโรคไส้และก็ยังมีส่วนกระตุ้นแล้วส่งผลให้มีการเกิดโรคอัลไซเมอร์ได้สารอาหารที่มีสารแอนตี้ออกซิแดนท์เป็นส่วนประกอบ อย่างเช่น วิตามินเอ ซี อี ซีเลเนียม
สภาวะเกิดสมองกระเทือน มีหลักฐานที่เสนอแนะว่าการที่สมองได้รับการกระทบกระเทือนจนถึงทำให้หมดสติ จะมีผลกระตุ้นให้เกิดช่องทางเป็นอัลไซเมอร์สูงขึ้น
โรคเส้นโลหิตหัวใจ โรคนี้มีเหตุการเกิดมาจากความประพฤติการใช้ชีวิตที่ไม่เหมาะสม ทางที่ดีควรปรับเปลี่ยนด้วยการเลิกดูดบุหรี่ กินอาหารมีสาระ รักษาน้ำหนักให้ไม่มากเกิน ดื่มแอลกอฮอล์ให้ลดน้อยลง และก็ตรวจสุขภาพเป็นประจำ เพื่อคุ้มครองโรคหลอดเลือดหัวใจรวมทั้งโรคอัลไซเมอร์ไปในครั้งเดียวกัน เพศ (SeX) จากรายงานการเล่าเรียนทางระบาดวิทยา พบว่าเพศเป็นสิ่งที่ก่อให้เกิดความเสี่ยงของความเจริญของสภาวะโรคสมองเสื่อมด้วยเหมือนกัน โดยพบว่าเพศหญิงได้โอกาสเป็นโรคอัลไซเมอร์มากยิ่งกว่าผู้ชายถึง 3.5 เท่าการบริหารร่างกาย (Physical activity) จากรายงานการวิจัยหลายฉบับยืนยันได้ว่า การบริหารร่างกายในคนวัยชราจะช่วงเพิ่มความรู้ความเข้าใจในการศึกษา (cognitive function) นอกเหนือจากนั้นยังช่วยลดความลดน้อยสำหรับในการเรียนรู้ (cognitive decline) ลงได้ เพราะฉะนั้นผู้ที่ไม่ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอก็เลยได้โอกาสเป็นโรคอัลไซเมอร์ได้มากกว่าคนที่บริหารร่างกาย
วิธีการรักษาโรคอัลไซเมอร์ ในการตรวจพื้นฐานจะพินิจพิเคราะห์จากอาการที่คนไข้หรือคนสนิทแจ้งให้ทราบ แล้วก็ไต่ถามครอบครัวหรือคนรอบข้างของคนไข้เกี่ยวกับสุขภาพโดยรวม ประวัติสุขภาพ ความสามารถสำหรับในการดำเนินชีวิตทุกวัน พฤติกรรมรวมทั้งลักษณะนิสัยที่เปลี่ยนแปลงไปของผู้ป่วย และก็ใช้การถามคำถามหรือทำแบบทดสอบความจำ การแก้ไขปัญหา การนับเลข หรือความสามารถทางด้านภาษา เพื่อตรวจทานลักษณะการทำงานของสมองในแต่ละส่วนแล้วก็พิจารณาว่าควรรับการตรวจเพิ่มหรือส่งให้ผู้ที่มีความเชี่ยวชาญเฉพาะทางตรวจรักษาถัดไปหรือไม่
โดยเหตุนี้เมื่อวิเคราะห์จากอาการได้แล้วว่าคนเจ็บมีสภาวะของความจำเสื่อมเกิดขึ้น ขั้นต่อไปแพทย์จะต้องตรวจหาสาเหตุของความจำเสื่อมนั้น โดยอาศัยการตรวจร่างกาย การตรวจทางห้องทดลองรวมทั้งการเอกซเรย์ต่างๆเพื่อการวินิจฉัยโรคที่เป็นสาเหตุของสูญเสียความทรงจำ และให้การรักษาที่ถูกต้องถัดไป เช่น การเจาะเลือดดูภาวการณ์ไทรอยด์ฮอร์โมน การเอกซเรย์คอมพิวเตอร์สมองเพื่อดูว่ามีเนื้องอกในสมอง มีเลือดออกใต้ชั้นเยื่อหุ้มสมองไหม ฯลฯ หากการตรวจวิเคราะห์ไม่เจอมูลเหตุอื่นๆประกอบกับอาการและก็การทดสอบทางสมองและภาวะจิต เข้าเกณฑ์การวิเคราะห์ของโรคอัลไซเมอร์ จึงจะวิเคราะห์ว่าผู้เจ็บป่วยเป็นโรคอัลไซเมอร์ ในกรณีที่มีปัญหาสำหรับในการวินิจฉัย อาจจำต้องอาศัยการตัดชิ้นเนื้อสมองเพื่อการตรวจทางพยาธิวิทยา
ปัจจุบันนี้ยังไม่มีกรรมวิธีการรักษาโรคอัลไซเมอร์ให้หายขาด การดูแลและรักษาด้วยยาอาจช่วยรักษาอาการที่เป็นได้มากน้อยแตกต่างกันไป แต่ไม่มียาตัวไหนที่จะสามารถชะลอหรือหยุดการดำ เนินของโรคได้ แบ่งการดูแลและรักษาออกได้เป็น3 รูปแบบ ดังเช่น
การดูแลและรักษาด้วยยา แบ่งเป็น
การดูแลรักษาอาการจำอะไรไม่ค่อยได้ เดี๋ยวนี้มียาอยู่ 4 จำพวกที่ได้รับการรับรองจากคณะ ผู้ตัดสินของกินแล้วก็ยาที่สหรัฐฯ สำหรับในการประยุกต์ใช้กับผู้เจ็บป่วยโรคอัลไซเมอร์เป็นDonezpezil , Rivastigmin, Galantamine, และก็ Memantine มีการศึกษาเล่าเรียนพบว่า การใช้สารสกัดจากใบแปะก๊วย (Ginkgo biloba) ช่วยบรร เทาลักษณะของคนเจ็บได้ แม้กระนั้นก็ยังไม่มีการศึกษารับรองเด่นชัด บางการศึกษาพบว่าการให้วิตามินอี เสริมในขนาดสูงจะช่วยชะลอการตายได้ แม้กระนั้นก็อาจมีผลข้างเคียงต่อระบบหัวใจและหลอดเลือดได้
การดูแลและรักษาอารมณ์รวมทั้งการกระทำที่รุนแรง แล้วก็อาการประสาทหลอน โดยการใช้ยารักษาโรคจิตมารักษาตามอาการที่ปรากฏ
การดูแลและรักษาด้านจิตสังคม เป็นต้นว่า
การรักษาที่มุ่งเน้นการกระตุ้นสมอง ดังเช่น ศิลป์บำบัดรักษา ดนตรีบำบัด การบำบัดโดยอาศัยสัตว์เลี้ยง
การบำบัดด้วยการนึกถึงถึงเรื่องราวในอดีตกาล ได้แก่ การรวมกลุ่มทำกิจกรรมแลก เปลี่ยนประสบการณ์ในอดีตกาล การใช้รูป สิ่งของเครื่องใช้ในบ้าน ดนตรี ที่คนไข้รู้จักในอดีตกาลมาช่วยฟื้นฟูความจำ
การให้เข้าไปอยู่ภายในห้องที่เรียกว่า Snoezelen room ซึ่งเป็นห้องที่ดีไซน์ให้มีสิ่งแวดล้อมข้างในที่เหมาะกับกระบวนการกระตุ้นการรับรู้รวมทั้งความรู้สึกที่หลากหลาย ที่เรียกว่า Multisensory integration อันเช่น การมองเห็น การได้ยิน การได้กลิ่น การรับสัมผัส และการเคลื่อนไหว
การให้การดูแลคนเจ็บ เป็นสิ่งจำเป็นที่สุด ผู้ที่อยู่ใกล้ชิดจะต้องรู้เรื่องลักษณะโรคจำต้องทำใจ เห็นด้วย และอดทน ไม่ละเลยผู้เจ็บป่วยไว้ผู้เดียว แล้วก็เข้าใจการดำเนินของโรคว่า ผู้เจ็บป่วยจำต้องอาศัยการช่วยเหลือที่จะตอบสนองความปรารถนารากฐานเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ
การติดต่อของโรคอัลไซเมอร์ เพราะเหตุว่าโรคอัลไซเมอร์เป็นหนึ่งในโรคของภาวการณ์โรคสมองเสื่อมที่เกิดขึ้นมาจากความผิดปกติของสมอง ด้วยเหตุดังกล่าวจึงไม่มีการติดต่อจากคนสู่คน หรือจากสัตว์สู่คน
การกระทำตนเมื่อมีอาการป่วยด้วยโรคอัลไซเมอร์ คนป่วยที่เริ่มมีอาการของสูญเสียความทรงจำควรหยุดขับขี่รถด้วยตนเองผู้เดียว ไม่ควรไปยังสถานที่ไม่คุ้นเคยคนเดียวหรือไปทำธุระคนเดียวโดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าหากเป็นเรื่องสำคัญ อย่างเช่น ธุรกรรมด้านการเงิน และก็เมื่อมีลักษณะอาการมากแล้วต้องมีผู้ดูแลใกล้ชิดตลอดระยะเวลา
คนเจ็บจำต้องไปพบแพทย์หรือให้ผู้ดูแลพาไปพบแพยท์ตามนัดสม่ำเสมอ เพื่อประเมินอาการต่างๆติดตามการใช้ยา แล้วก็ภาวะแทรกซ้อนต่างๆ
ผู้ป่วยควรจะพกป้ายประจำตัว หรือใส่สายข้อมือที่บอกชื่อ ที่อยู่ เบอร์โทรติด แม้กระทั่งเด่นชัด เพื่อคุ้มครองป้องกันการพลัดหลงถ้าจำต้องออกนอกบ้าน หรือเกิดเดินหนีออกนอกบ้านไปคนเดียว
ควรจะมีการเปลี่ยนแปลงสิ่งแวดล้อมข้างในบ้าน เพื่อผู้เจ็บป่วยมีความปลอดภัยและก็ลดภาระหน้าที่ต่อผู้ดูแลได้บ้าง อาทิเช่น การล็อกบ้านแล้วก็รั้วไม่ให้ผู้เจ็บป่วยออกนอกบ้านไปคนเดียว การติดป้ายบนเครื่องใช้ต่างๆภายในบ้านให้แจ้งชัดโดยระบุว่าคืออะไร ใช้งานอย่าง ไร การต่อว่าดป้ายหน้าห้องต่างๆให้กระจ่างแจ้งว่าเป็นห้องอะไร เป็นต้น
คนป่วยควรหากิจกรรมทำ รวมทั้งควรเป็นกิจกรรมที่ทำร่วมกับคนที่ดูแลแล้วก็อยู่ในบ้าน เพื่อสร้างความใกล้ชิดให้คนเจ็บบ่อย
คนเจ็บควรจะบริหารร่างกายเท่าที่จะทำเป็นเพื่อให้มีสุขภาพร่างกายที่แข็งแรงซึ่งส่งผลที่ดีไปถึงสมองได้
การคุ้มครองป้องกันตัวเองจากโรคอัลไซเมอร์ ในปัจจุบันยังไม่มีข้อมูลพอเพียงในการป้องกันโรคนี้ แม้กระนั้นการกระทำตัวอะไรบางอย่างอาจช่วยทำให้สมองมีความจำที่ดีได้ เป็นต้นว่า
เลี่ยงยาหรือสารที่จะมีผลให้มีอันตรายแก่สมอง เป็นต้นว่า การดื่มเหล้าจัด การสูบบุหรี่ การกินยาโดยไม่จำเป็น
การฝึกหัดสมอง อย่างเช่น การพยายามฝึกฝนให้สมองได้คิดเป็นประจำดังเช่น อ่านหนังสือ แต่งหนังสือเป็นประจำคิดเลข มองเกมส์ตอบปัญหา ฝึกการใช้อุปกรณ์ใหม่ๆฯลฯ
บริหารร่างกายบ่อย สัปดาห์ละ 3-5 ครั้ง ได้แก่ เดินเล่น รำมวยจีน เป็นต้น
การสนทนา พบปะคนอื่นเป็นประจำดังเช่นว่า ไปวัด ไปปาร์ตี้ต่างๆหรือเข้าชมรมคนชรา เป็นต้น
ตรวจสุขภาพรายปี หรือหากมีโรคประจำตัวอยู่เดิมก็จะต้องติดตามการดูแลรักษาเป็นระยะ ยกตัวอย่างเช่น การตรวจค้น ดูแลรวมทั้งรักษาโรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน ฯลฯ
รอบคอบเรื่องอุบัติเหตุต่อสมอง ระวังการหกล้ม ฯลฯ
เพียรพยายามมีสติในสิ่งต่างๆที่กำลังทำและฝึกให้มีสมาธีอยู่ตลอดระยะเวลา
เพียรพยายามไม่คิดมาก ไม่เครียด หากิจกรรมต่างๆทำเพื่อคลายความเครียด เนื่องมาจากความเครียดและก็อาการหม่นหมองอาจจะก่อให้จำอะไรได้ไม่ดี
สมุนไพรที่ช่วยป้องกัน/รักษาโรคอัลไซเมอร์ ขมิ้นชัน หรือ ขมิ้น มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Curcuma longa L. มีรายงานการวิจัยหลายฉบับรับรองว่าสาร curcumin มีคุณภาพสำหรับเพื่อการต่อต้านอนุมูลอิสระ สาร curcumin มีคุณลักษณะคุ้มครองป้องกันเซลประสาทในสมองของสัตว์ทดลองจากการทำลายของสารเอทานอล (ethanol-induced brain injury) สารจำพวกนี้ยังช่วยลดปริมาณ lipid peroxide และก็เพิ่มปริมาณ glutathione ในสมองหนูแรท สาร curcumin รวมทั้ง curcuminoids ที่ได้จากเหง้าขมิ้น มีฤทธิ์ชมรมกับการต้านอนุมูลอิสระรวมทั้งการต้านการอักเสบ ที่เป็นสาเหตุหนึ่งของโรคอัลไซเมอร์
บัวบก มีชื่อวิทยาศาสตร์ Centella asiatica L. มีรายงานการวิจัยพบว่า น้ำมันหอมระเหยจากใบบัวบก ซึ่งประกอบด้วยสารกรุ๊ป monoterpenes เช่น bornyl acetate, α-pinene, β-pinene, γ-terpinene มีฤทธิ์ยับยั้งหลักการทำงานของเอ็นไซม์acetylcholinesterase พบว่าสารสกัดประเภทนี้มีฤทธิ์กล่อมประสาท (tranquilizing) ซึ่งมีเหตุมาจากสารไตรเทอร์ปีนป่าย (triterpenes) ที่ชื่อว่า brahmoside สารสกัดจากใบบัวบกยังมีฤทธิ์กดประสาท (sedatvie) ต่อต้านอาการหม่นหมอง (antidepressant) รวมทั้งมีฤทธิ์เป็น cholinomimetic ในสัตว์ทดสอบ จากการศึกษาค้นพบนีก็เลยอาจนำบัวบกไปใช้รักษาอาการไม่มีชีวิตชีวารวมทั้งอาการกังวลใจในคนเจ็บอัลไซเมอร์ได้ โดยมีผลกระตุ้นระบบ cholinergic activity รวมทั้งทำให้มีประสิทธิภาพเพิ่มมากขึ้นสำหรับการเรียนรู้ (cognitive function)
ถั่ว นอกจากถั่วจะเป็นแหล่งโปรตีนที่ก็ดีแล้ว ถั่วยังเป็นแหล่งของวิตามินอี ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระระดับแม่ทัพตามธรรมชาติ และก็เป็นแหล่งของเกลือแร่ที่มีส่วนสำคัญในระบบการทำงานของร่างกาย รวมทั้งระบบการนำประสาทต่างๆด้วย ดังเช่นว่า แมกนีเซียม สังกะสี ซีลีเนียม ซึ่งเป็นธาตุอาหารที่ช่วยคุ้มครองปกป้องการเกิดโรคอัลไซเมอร์ได้
ใบแปะก้วย (Ginkgo biloba) เป็นสมุนไพรจีนที่ได้รับความนิยมไปทั่วโลกมีสารในกลุ่มฟลาโวนอยด์ ซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระชั้นเลิศ และมีคุณประโยชน์สำหรับการเพิ่มสมาธิแล้วก็ความจำ
เอกสารอ้างอิง- รศ.อารีย์ ตัณฑ์เจริญรัตน์. โรคอัลไซเมอร์ ALZHE1MER DISEASE. วารสารศึกษาศาสตร์ มหาวิทยาลัยนเรศวร.ปีที่ฉบับที่2 พฤษภาคม-สิงหาคม 2553.หน้า 169-182.
- ภก.ผศ.ชาญชัย สาดแสงจันทร์.ศักยภาพของพืชสมุนไพรไทยกับภาวะสมองเสื่อม.วารสารไทภษัชยนิพนธ์(ฉบับการศึกษาต่อเนื่องทางเภสัชศาสตร์) มศก.ปีที่ฉบับเดือน มกราคม-เดือนธันวาคม 2555 หน้า 1-21
- กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข.(2544).เวชศาสตร์ผู้สูงอายุ.กรุงเทพฯ.กรมการแพทย์.
- อัลไซเมอร์ โรคอัลไซเมอร์ หาหมอ.com (ออนไลน์)เข้าถึงได้จากhttp://haamor.com/th
- Barnes DE,Yaffe K, Satariano WA, et al.A longitudinal study of cardiorespiratory fitness and cognitive function in older adults. Journal of the American Geriatric Society 2003;51:459-65.
- ผศ.นพ.วีรศักดิ์ เมืองไพศาล โรคสมองเสื่อม.ภาควิชาเวชศาสตร์ผู้สูงอายุ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล
- Karp A, Paillard-Borg S, Wang HX, et al. Mental, physical and social components in leisure activities equally contribute to dementia risk. Dementia Geriatric Cognitive Disorders 2006; 21: 65-73.
- บรรจบ ชุณหสวัสดิกุล.(2551).ตำราบำบัดโรคด้วยอาหารและสารเสริม.กรุงเทพฯ: บริษัท รวมทรรศน์ จำกัด http://www.disthai.com/
- อัลไซม์เมอร์-อาการ,สาเหตุ,การรักษา.พบแพทย์ดอทคอม.(ออนไลน์)เข้าถึงได้จาก http://pobpad.com
- พนัส ธัญญะกิจไพศาล.(2544).คู่มือการดูแลผู้ป่วยโรคอัลไซเมอร์.กรุงเทพฯ:โรงพยาบาลสมเด็จเจ้าพระยา.
- กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข.(2544).ความรู้เรื่องอัลไซเมอร์.กรุงเทพฯ:ศูนย์สารนิเทศและประชาสัมพันธ์.
- Alzheimer’s disease, in Harrison’s Principles of Internal Medicine, 17th edition, Braunwald , Fauci, Kasper, Hauser, Longo, Jameson (eds). McGrawHill, 2008 (electronic book)
- Berchtold NC, Cotman CW (1998). "Evolution in the conceptualization of dementia and Alzheimer's disease: Greco-Roman period to the 1960s". Neurobiol. Aging 19 (3): 173–89. PMID 9661992. doi:10.1016/S0197-4580 (98) 00052-9
- Tiraboschi P, Hansen LA, Thal LJ, Corey-Bloom J (June 2004). "The importance of neuritic plaques and tangles to the development and evolution of AD". Neurology 62 (11): 1984–9. PMID 15184601
- Albert MS. Changing the trajectory of cognitive decline? The New England Journal
Medicine 2007; 357: 502-3.
- Walsh DM, Selkoe DJ. Deciphering the molecular basis of memory failure in Alzheimer’s disease. Neuron 2004; 44: 181-93.
- May AB, Adel B, Marwan S, et al, Sex differences in the association of the apolipoprotein E epsilon 4 allele with incidence of dementia, cognitive impairment, and decline. Neurobiology of Aging 2012; 33(4): 720-731.
- Yaffe K, Barnes D, Nevitt M, et al. A prospective study of physical activity and cognitive decline in elderly women: women who walk. Archives International Medicine 2001; 161: 1703-8.
Tags : โรคอัลไซเมอร์
แสดงกระทู้
